Koeling/fruit- en groenteopslag

De Poolse groentecoöperatie Carota Sp. z o.o. in Dzierzoniów in de provincie Neder-Silezië levert het hele jaar door verse wortels en uien. Met subsidie van de EU heeft het bedrijf voor dit doel een nieuwe koel- en productiehal gebouwd. De grote opslag- en sorteercapaciteit zijn een onmisbare voorwaarde om bestaande klanten snel en betrouwbaar te kunnen bedienen en nieuwe markten in Europa te ontwikkelen. De weinige grote detailhandelsconcerns die in Europa actief zijn, hebben behoefte aan leveranciers en handelspartners die grote hoeveelheden just-in-time en met een constant hoge kwaliteit kunnen leveren om hun supermarktschappen te vullen. Het nieuw gebouwde koel-/vrieshuis van Carota bestaat uit twintig koelruimtes, voldoende voor 17.000 ton wortels en 8.000 ton uien. De koeltechniek werd geleverd door GEA Refrigeration Poland. De wortel- en uienmagazijnen van Carota Sp. z o.o. zijn klimatologisch van elkaar gescheiden, omdat de twee soorten groenten een totaal verschillend opslagklimaat vragen.

Terwijl uien in grote, goed geventileerde, droge hopen bij 4 °C moeten worden opgeslagen, hebben wortels een gelijkmatig vochtig klimaat nodig met een relatieve vochtigheidsgraad van ongeveer 95 tot 98% bij 0,5 tot 2 °C en een maximale temperatuurschommeling van ± 0,25 K. Het oogsten van wortels duurt slechts enkele weken in september en oktober. De volledige oogst van alle deelnemende partners in Carota gaat naar de Carota-magazijnen. Direct na levering verlaagt een koeltunnel binnen acht uur de temperatuur van de wortels tot 5 °C. Vervolgens worden de wortels bij 0,5 °C en ongeveer 98% relatieve luchtvochtigheid in 14 koelruimtes in houten kisten opgeslagen. Een speciale temperatuursensor bewaakt de temperatuur. Een sproeisysteem dat onder hoge druk een fijne waternevel produceert, zorgt voor de vooraf ingestelde luchtvochtigheid in de koelruimte. Deze technologie is efficiënter dan stoombevochtiging. De wortelen worden met ijswater gereinigd, gesorteerd en verpakt.

De uienoogst eindigt in september. De uien worden eerst gedroogd, vervolgens bij 4 °C gekoeld, losjes in zes opslagruimtes op een geperforeerde vloer verspreid en goed geventileerd bewaard. In de uienopslagruimte wordt vrije koeling met aanvoer van frisse lucht geïnstalleerd, die alleen tijdens de droogfase en aan het einde van het seizoen in het voorjaar door een luchtkoeler wordt ondersteund. De luchtverversing met geforceerde tocht via de uienstapels, 4,50 m hoog, bedraagt ongeveer 100.000 m³/u. De uien worden gesorteerd, gedeeltelijk gepeld en pas vlak voor de levering verpakt. Tijdens de oogst werkt het koelsysteem meestal op vol vermogen. Buiten het seizoen vereist de koelopslag minder koelvermogen door de buitentemperatuur en de lage voorraadrotaties. Daarom heeft Carota Sp. z o.o. een klimaatregelings- en koelsysteem gespecificeerd dat ook onder deelbelastingen effectief werkt. Voor elke wortelopslagruimte worden drie Kelvion-luchtkoelers uit de SG (HB)-serie gebruikt. Voor de uien wordt een eenheid uit dezelfde serie gebruikt. Indien nodig kunnen de warmtewisselaars met heet gas worden ontdooid. De verdampingstemperatuur is -8 °C voor het koelen van de wortels tot opslagtemperatuur. Tijdens de opslag stijgt de temperatuur tot -2 °C.

De voor de ammoniak benodigde individuele temperaturen worden centraal, en dus energie-efficiënt, door de compressoren geregeld, zodat de in elk koel-/vrieshuis ingestelde temperatuur exact wordt aangehouden. Alleen bij een lage koelvraag schakelen de compressoren over naar de energiebesparende bedrijfsmodus met deelbelasting. Deze functie vertegenwoordigt een belangrijk verschil met traditionele systemen waarin de compressoren altijd met vollast werken en de koeling door energieverbruikende drukkleppen wordt geregeld. Het deellastbedrijf zorgt er eveneens voor dat de luchtsnelheid over het product laag blijft. Als de lucht op deze manier slechts in geringe mate wordt bewogen, vormt zich rond de wortels een laag met een hoge luchtvochtigheid. De wortels verliezen minder water en blijven daardoor langer sappig in de vochtige beschermende atmosfeer. De frequentiegeregelde koelcapaciteit van 2,2 MW, de condensorventilatoren, de koelventilatoren van de eenheden en de koudemiddelpompen werken het hele jaar door op aanvraag en dekken met name het deellastbedrijf. Op deze manier is Carota Sp. z o.o. goed voorbereid om zaken te doen in Europa dankzij haar nieuwe productie- en opslagtechnologie. Ook de vraag naar wortels en uien uit de provincie Neder-Silezië is het afgelopen jaar gegroeid. De coöperatie gaat uit van een markthoeveelheid van 25.000 tot 30.000 ton groenten per jaar op de middellange termijn.